MBBR als filteroplossing

Algemeen doel

In de Vlaamse Ardennen zijn er redelijk wat grachten en beken met een nitraatoverschrijding in het oppervlaktewater als gevolg van nitraatrijk grondwater uit bronnen. Het gaat om beken waar de nitraatconcentraties ter hoogte van het MAP-meetpunt vooral in de zomer hoger zijn dan 50 mg nitraat/l en de jaargemiddelde nitraatconcentratie hoger is dan 18 mg nitraat/l. Deze periodiek hoge concentraties in de zomer zijn te wijten aan de instroom van nitraatrijk grondwater uit bronnen die dagzomen in het valleigebied.

Land- en tuinbouwers krijgen omwille van deze ontoereikende waterkwaliteit strengere bemestingsmaatregelen opgelegd. In deze specifieke omstandigheden (aanrijking door nitraatrijke bronnen) hebben deze maatregelen echter een beperkt effect. Met een pilootopstelling van een Moving Bed BioReactor (MBBR) beoogt dit Leaderproject de stikstofverwijdering uit oppervlaktewater door biologische denitrificatie. Met een propere beek worden niet alleen een groen MAP-meetpunt, maar ook meer biodiversiteit én een bijdrage aan innovatieve, duurzame landbouw gerealiseerd.

Concrete doelen

Vanuit verschillende Vlaamse en Europese projecten zijn er enkele innovatieve technieken ontwikkeld om nitraten uit het water te verwijderen. De Vlaamse regering besliste om deze filtertechnieken ook op te nemen in de VLIF-NPI lijst. Echter, bij veel landbouwers bestaat er koudwatervrees om daadwerkelijk met deze technieken aan de slag te gaan.

Deze technische oplossingen zijn vaak pas doeltreffend via een gebiedsgerichte aanpak, waarbij er een samenwerkingsverband nodig is tussen alle betrokken landbouwers en begeleiding door een kennisinstelling opportuun is.

Het praktijkcentrum Viaverda heeft ervaring in deze materie. Met het voorliggende Leader-project zal een aanzet gegeven worden om één concreet toepasbare techniek (MBBR) te introduceren in de praktijk, de landbouwers en/of gemeente warm te maken om zelf aan de slag te gaan en de techniek op termijn ook toegepast te zien in andere gebieden.
 

• De belangrijkste doelstelling van dit project is het demonstreren van MBBR (Moving Bed BioReactor) gericht op stikstofverwijdering uit oppervlaktewater als end-of-pipe oplossing. Door installatie van een pilootopstelling willen we stikstof verwijderen uit de beek en de waterkwaliteit naar een hoger niveau brengen.
   
• Een belangrijke doelstelling is ook om alle betrokken landbouwers en de betrokken gemeente te verenigen in een netwerk rond de pilootopstelling. Door demonstratie willen we deze innovatieve oplossing dichter bij de landbouwers brengen en zo de kloof dichten tussen recent verworven wetenschappelijke kennis en de praktijk. De betrokkenheid van landbouwers en gemeente is bovendien belangrijk om na afloop van het project verder onderhoud van de installatie te garanderen.