De technische comités van de verschillende sierteeltsectoren en het coördinatiecomité sierteelt hebben vorig najaar de proefprogramma's voor 2025 vastgelegd. Bij het samenstellen van de programma’s werd ook rekening gehouden met de vele vragen die ons doorheen het jaar vanuit de praktijk werden gesteld.
Vervanging veensubstraten
Veenvervanging staat ook in 2025 hoog op de prioriteitenlijst. Dit is een onderzoeksthema dat al enkele jaren loopt en waarbinnen we, na proeven met gedeeltelijke veenvervanging, ook substraten met 100% veenvervanging testen. Deze proeven worden in 2025 verdergezet met de beste alternatieve substraten (op basis van houtvezel, compost, schors, perliet, met en zonder kokos). Deze proeven worden uitgevoerd op zowel kamerplanten als containerteelten.
Water en bemesting
Ook de thema’s water en bemesting blijven actueel. Viaverda wil de telers verder ondersteunen bij de eisen van het mestactieplan (MAP) en dit zowel voor de containerteelten (de first flush problematiek en N- en P-filters) als de vollegrondsteelten (organische stof problematiek, bodemverbeterende middelen, biologisch leven, gefractioneerde bemesting, vanggewassen). Bij de containerteelten wordt gekeken of het irrigatietijdstip een invloed kan hebben op de groei van de planten en ook worden een aantal droogtemitigerende maatregelen uitgetest. Binnen de vollegrondssierteelt zoeken we naar oplossingen voor de droogteproblematiek. Er wordt kennis verzameld om beredeneerd watergeven mogelijk te maken. Door toepassing van additieven en mulchmaterialen streven we naar het verbeteren van de vochtverdeling in de bodem. Deze additieven hebben ook een meerwaarde bij het toepassen van aaltjes ter bestrijding van bodeminsecten zoals taxuskever, engerlingen en emelten. Deze probleeminsecten duiken ook frequent op bij groenvoorziening. Bij de 4 proefzwemvijvers wordt de waterkwaliteit verder gemonitord en testen we een aantal fosfaatabsorberende materialen om algengroei onder controle te houden. Specifiek voor niet-grondgebonden gevelgroensystemen, wordt ingezet op vroegtijdige detectie van droogte- en nutriëntenstress via beeldverwerkingstechnieken en plantsensoren.
Energie
In een wereld waar een stabiele en betaalbare energievoorziening minder vanzelfsprekend geworden is, blijft energiebesparing een actueel thema. We gaan na hoe we hier zo duurzaam mogelijk mee om kunnen gaan. Een eerste onderzoekstopic is temperatuurintegratie. Hier wordt een hogere fluctuatie in temperatuur toegelaten. Lagere temperaturen in de nacht worden gecompenseerd tijdens de dag als minder energie nodig is om de serre te verwarmen. De nagestreefde etmaaltemperatuur blijft echter gelijk aan de temperatuur die wordt nagestreefd bij de courante manier van telen. Hierdoor wordt minder gestookt over de totale duur van de teelt.
Een tweede energiebesparende strategie die we gaan onderzoeken, is het gebruik van energiebesparende lichtstrategieën: traag pulserend licht en schemerlicht zijn twee methodes waarvoor onder labo-omstandigheden al een meerwaarde aangetoond is, zowel op vlak van energiebesparing als plantkwaliteit. We gaan na of dit ook onder praktijkomstandigheden toepasbaar is.
Voor groenvoorziening gaan we dieper in op de thermische isolatie die gevelgroen kan bieden aan woningen, en hoe deze beïnvloed wordt door het type van gevelgroensysteem.
Gewasbescherming
Het beschikbare pakket aan chemische middelen blijft verder dalen. Het vinden van duurzame alternatieven blijft dan ook een belangrijk thema. De zoektocht naar goede preventieve biopesticiden tegen wortel- en vaatziekten wordt verdergezet en het onderzoek naar Trichoderma ter preventie van wortelphytophthora op rododendron wordt verder verfijnd. Daarnaast wordt ook het preventief toepassen van Trichoderma-preparaten in de teelt van anjers geëvalueerd.
Trips blijft een steeds groeiend probleem. Hiervoor werd een projectaanvraag ingediend om duurzame monitorings- en beheersingsoplossingen te ontwikkelen.
Wolluis in de teelt van amaryllis is een opkomend probleem. De wolluis verstopt zich in de bollen, waardoor deze door een ‘klassieke’ bespuiting moeilijk te raken is. Daarom gaan we na hoe de beschikbare middelen efficiënter toegepast kunnen worden, al dan niet met een voorbehandeling of de toevoeging van een uitvloeier. Daarnaast winnen we praktische informatie in over een innovatieve stikstoftechniek, waarmee men in Nederland reeds goede resultaten boekte ter bestrijding van plagen in bollenteelten.
In de containerteelt onderzoeken we nieuwe gewasbeschermingsmiddelen voor de efficiënte bestrijding van Fusarium, taxuskeverlarven, cicaden en bladaaltjes. Daarnaast is ook levermos een groot probleem bij de teelt van containerplanten. De voorbije jaren werden al heel wat proeven ter bestrijding van levermos uitgevoerd. Hierdoor hebben we zicht op een aantal nieuwe middelen met een goed bestrijdingspotentieel.
Uit vorig onderzoek is gebleken dat een meerjarige bloemenrand bij containerteelten mogelijkheden biedt om bladluizen op een duurzame wijze onder controle te houden met natuurlijke vijanden. In buitenteelten is de plaagdruk door witte vlieg vaak lager, maar onder gunstige omstandigheden (zoals droge en warme zomers) is het een opkomend probleem. Daarom zal bekeken worden of de meerjarige bloemenrand ook mogelijkheden biedt voor het aantrekken van natuurlijke vijanden voor de bestrijding van witte vlieg in buitenteelten.
Voor de vollegrondsteelten zal er aandacht gaan naar de bestrijding van bodeminsecten (ook bij groenvoorziening) en de mogelijkheden om Verticillium en Fusarium te onderdrukken. Ook staan er herbicideproeven op het programma, evenals biologische bestrijding van Botrytis.
Groeiremmers en biostimulanten
Op vlak van groeiregulatie zoeken we verder naar alternatieve groeiremmers voor gebruik bij azalea, pot- en perkplanten en we onderzoeken de meerwaarde van uitvloeiers ter ondersteuning van deze groeiremmers. Eerdere proeven gaven al een indicatie van de mogelijkheden, maar bij de goedwerkende remmiddelen was er vaak schade. Ook is het nodig om de invloed op de bloei van planten na te gaan.
Diverse biostimulanten die in 2024 veelbelovende resultaten gaven op vlak van beworteling, zullen vergeleken worden op diverse kamerplanten en containerteelten.
Assortiment
Voor azalea loopt de bewaking van de bloeikwaliteit verder, gekoppeld aan de activiteiten voor het PAK. Binnen groenvoorziening wordt ingezet op sortimentsvergelijkingen voor rozen, groenblijvende vormheesters, Philadelphus sp. en klimaatboomsoorten. Er wordt ook dieper ingegaan op de biodiversiteitswaarde van cultivars van inheemse vaste planten en sierheesters. Een demonstratieve vaste plantenborder zal toelaten om een inheemse soortencombinatie te vergelijken met een uitheemse en met een mix van inheems met uitheems, zowel naar esthetiek als biodiversiteitswaarde. Daarnaast testen we welke plantensoorten het meest geschikt zijn voor toepassing in wadi’s en hoe biodiverse bloemenweides het best gerealiseerd én beheerd kunnen worden. We onderzoeken ook de laagdrempelige realisatie van bloemenweides na ontharding en nemen het plantenassortiment voor een stedelijke omgeving onder verschillende klimaatscenario’s verder onder de loep.
We zetten in op de ondersteuning van de verdere uitbouw van het boomkwekerijassortiment. Hiervoor werd een breed sortiment aan beloftevolle bomen, coniferen en heesters aangeplant, om de groei en ontwikkeling na te gaan onder de wijzigende weersomstandigheden.
Teelttechniek
Vorig jaar liep de vergelijking af tussen verschillende teeltmaatregelen bij de opkweek van laanbomen, zijnde bemesting, snoei, plantafstand en aanbinden. Er wordt nagegaan of het zinvol is om de bomen uit de proef op locatie uit te planten en de hergroei verder op te volgen.
Ook wordt verder ingezet op de teelttechnische ondersteuning van biologische snijbloemen en op seizoensverlenging in de teelt van biobloemen. Omdat er meer en meer vragen komen rond biologisch telen, willen we nagaan in welke deelsectoren van de vollegrondssierteelt dit extra mogelijkheden biedt.
Telers of groenvoorzieners die bij bepaalde proeven betrokken willen worden of die nog andere proefvoorstellen hebben, kunnen steeds contact opnemen met één van de onderstaande teamleiders.
Meer info
Dominique Van Haecke (sierteelt vollegrond)
Marijke Dierickx (sierteelt container)
Joachim Audenaert (sierteelt onder bescherming)
Sandy Adriaenssens (groenvoorziening)