Trans-Control van start: naar een agro-ecologische transitie door geïntegreerde gewasbescherming

vrijdag 7 februari 2025

De landbouwsector wordt nog altijd geconfronteerd met een verscheidenheid aan uitdagingen, waarvan de klimaatverandering een van de belangrijkste is van de voorbije jaren. Als gevolg hiervan worden aspecten als ziekte- en ongediertebestrijding moeilijker te beheersen door veranderende weersomstandigheden en gevaren. Daarnaast wil de Europese landbouw verduurzaamd worden, en terecht. Deze strategie is uiteengezet in de Farm to Fork-strategie, onderdeel van de Green Deal. Het gaat met name om het verminderen van chemische inputs, dit wil zeggen gewasbeschermingsmiddelen.

Deze verandering in beschikbare inputs impliceert ook een verandering in de plaagbestrijdingsstrategieën die door telers worden toegepast. "Het is dit laatste aspect waar we ons met het Trans-Control-project op willen richten: de transitie naar een beter geïntegreerde plaag- en ziektebestrijding in de landbouw. Om dit te bereiken, doen we een beroep op een groep partners met een jarenlange expertise op dit gebied en waarden in de respectieve regio's (Hauts-de-France, Wallonië en Vlaanderen)", zeggen onderzoekers Louis Lippens (groenten) en Stany Vandermoere (aardappelen) van Viaverda.

De kick-offvergadering van Trans-Control met de verschilende partners uit Noord-Frankrijk, Wallonië en Vlaanderen vond op dinsdag 4 februari plaats op de site van Viaverda in Kruisem. Als onderdeel van het Biocontrol 4.0-projectportfolio zal Trans-Control innovatieve biologische bestrijdingsoplossingen en digitale voorspellings- en detectiemethoden onder veldomstandigheden valideren. "Het uiteindelijke doel is om succesvolle combinaties van digitale tools en biologische bestrijdingsmethoden in te kunnen zetten bij telers (pilot farms). Met deze tools kunnen telers de optimale omstandigheden voor interventie in hun gewassen bepalen, waardoor een effectievere aanpak wordt bereikt", zeggen de onderzoekers.

Grensoverschrijdende aanpak

Andere projecten in het Biocontrol 4.0-portfolio zijn nauw verbonden met het Trans-Control-project: de projecten Trans-Lipo en Trans-Pest zijn verantwoordelijk voor de ontwikkeling van deze biologische bestrijdingsoplossingen, terwijl Trans-e-Bio de digitale tools ontwikkelt. Dankzij een sterke samenwerking zullen de partners van Trans-Control in staat zijn om telers te testen en een inzetbare oplossing voor te stellen. Dergelijk onderzoek is dan ook noodzakelijk met het oog op de hierboven genoemde uitdagingen. "Het grensoverschrijdende aspect van dit onderzoek is een essentiële meerwaarde. Veel problemen overschrijden de landsgrenzen, maar wetgeving of beschikbare benaderingen niet. Deze samenwerking stelt ons dus in staat om oplossingen te zoeken die de producenten in beide landen en in alle regio's van het Interreg France-Wallonie-Vlaanderen-programma ten goede komen", aldus Louis Lippens.

Om tot deze oplossingen te komen, zullen binnen het Trans-Control project onderzoeks- en validatiestudies plaatsvinden in het veld om de ontwikkelde oplossingen (digitale tools en biocontrol tools) te helpen verbeteren. In de volgende fase zullen veldproeven op grote schaal worden uitgevoerd om tot een praktische oplossing te komen. In de laatste fase wordt de gecombineerde oplossing samengevoegd en verfijnd door de inzet van een detectie- of voorspellingstechniek in combinatie met biologische bestrijdingsmiddelen. Dit uiteindelijke systeem is het beoogde eindproduct.

Uitgebreid netwerk van actoren

Dergelijke innovatieve benaderingen moeten op grote schaal worden verspreid om in de industrie te worden geaccepteerd. Het uitgebreide netwerk van boeren, adviseurs en andere belanghebbenden van het samenwerkingsverband biedt al een breed bereik. Door middel van veldbezoeken, studiedagen, artikels en nieuwsbrieven worden resultaten en ervaringen gedeeld met geïnteresseerden. Daarnaast zullen Facebook en LinkedIn ook worden gebruikt om regelmatig updates te plaatsen over het Trans-Control-project. De website geeft bezoekers toegang tot projectresultaten en publicaties. Tot slot zullen er in samenwerking met Trans-Training ook cursussen en workshops worden ontwikkeld om deze resultaten op een meer gestructureerde manier samen te vatten en te communiceren.

Deze alomvattende aanpak zal ons in staat stellen om nuttige en innovatieve biologische bestrijdingsmiddelen beter in te zetten door samenwerking met digitale tools, en zo het gebruik van fytosanitaire producten te verminderen. Dit zal op zijn beurt hun negatieve impact op het milieu verminderen. Op deze manier ondersteunen we de transitie naar een meer agro-ecologische manier van gewassen telen.