Het Coördinatiecentrum Voorlichting en Begeleiding duurzame Bemesting (CVBB vzw) is van start gegaan begin 2012 en is sindsdien samen de land- en tuinbouwers op zoek naar oplossingen voor de problemen met waterkwaliteit in agrarisch gebied. Deze werking kadert in het Mestdecreet en de Mestactieplannen (MAP 4 en MAP 5) en is complementair aan de activiteiten van de Vlaamse Landmaatschappij, de Vlaamse Milieumaatschappij en andere actoren op het terrein, die allen ijveren voor het behalen van de doelstellingen inzake waterkwaliteit.

Het CVBB is intussen al 7 jaar actief en nu het einde van de tweede werkperiode nadert (MAP 5) is het tijd voor een globaal rapport, een stand van zaken van de verwezenlijkingen van de voorbije jaren maar ook een overzicht van de resterende knelpunten en aandachtspunten die werden vastgesteld. Dankzij de intensieve opvolging van voornamelijk de rode MAP-meetpunten hebben de CVBB-medewerkers immers een unieke terreinkennis opgebouwd en werden de probleem- en pijnpunten duidelijk in kaart gebracht.

De komende tijd brengen we jullie een reeks artikels i.v.m. de inventarisatie van de problemen bij de rode MAP-meetpunten en een opdeling van deze meetpunten al naargelang de mogelijke oorzaken van de overschrijdingen. Daarnaast komen ook de diverse activiteiten van het CVBB aan bod met bijdragen i.v.m. de waterkwaliteitsgroepen – de WKG-, de intensieve aanpak, de individuele bedrijfsbegeleiding en de communicatie hieromtrent de voorbije jaren. 

Wij hopen dat deze artikels jullie mogen inspireren om ‘een tandje bij te steken’ inzake verfijning van de bemestingspraktijken want het werk is niet af, de waterkwaliteit is nog onvoldoende verbeterd. Eind dit jaar loopt MAP 5 af en nu al is zeker dat we de vooropgestelde doelstellingen –maximaal 5% rode MAP-meetpunten in 2018- niet zullen halen. Het aantal MAP-meetpunten die niet voldoen aan de kwaliteitsnorm van maximaal 50 mg nitraat/l stagneert de voorbije jaren rond 20% en is er het lopende jaar zelfs op achteruit gegaan.

Het is niet allemaal negatief nieuws, de terreinervaring geeft aan dat er op vele bedrijven en bij meerdere teelten nog vooruitgang mogelijk is. Daarnaast zijn er duidelijke signalen dat bepaalde parameters van de waterkwaliteit, zoals de maximale nitraatconcentraties en het aantal overschrijdingen een dalende trend vertonen. Bovendien zijn meer en meer land- en tuinbouwers zich bewust van het feit dat correct omgaan met het milieu deel uitmaakt van de huidige bedrijfsvoering.

Laat ons dus samen werk maken van een betere waterkwaliteit in agrarisch gebied. Samen sterk : als de land- en tuinbouwers, het CVBB, de VLM, de VMM, de voorlichtings- en begeleidingsdiensten aan bedrijven en alle andere partners de kar in dezelfde richting vooruitduwen, is vooruitgang gegarandeerd !

Inhoudstabel

Woord vooraf
Samenvatting

• 1. Kader
  • 1.1. Europese Nitraatrichtlijn
  • 1.2. Ontstaan CVBB
• 2. Waterkwaliteitsgroepen
  • 2.1. Inleiding
  • 2.2. Opvolgen MAP-meetpunten
    • 2.2.1. Stikstof
    • 2.2.2. Orthofosfaat
  • 2.3. Sensibiliseren
  • 2.4. Indelen meetpunten volgens oorzaak van nitraatoverschrijding
    • 2.4.1. Categorieën
    • 2.4.2. Resultaten
  • 2.5. Aankaarten probleemsituaties
    • 2.5.1. VMM-dossiers
    • 2.5.2. Aanpak inbreuken
  • 2.6. CVBB als katalysator
  • 2.7. Conclusie waterkwaliteitsgroepen
• 3. Intensieve aanpak
  • 3.1. Inleiding
  • 3.2. Aanpak
    • 3.2.1. Voorafgaande stappen
    • 3.2.2. Opvolging
  • 3.3. Cijfers
    • 3.3.1. Aantal locaties
    • 3.3.2. Aantal landbouwers en spreiding
    • 3.3.3. Aantal percelen
    • 3.3.4. Aantal bodemstalen
  • 3.4. Verwerking
    • 3.4.1. Algemeen
    • 3.4.2. Per teeltgroep
  • 3.5. Evaluatie
  • 3.6. Conclusie intensieve aanpak
• 4. Individuele bedrijfsbegeleiding
  • 4.1. Inleiding
  • 4.2. Inhoud
  • 4.3. IBB over de jaren heen
    • 4.3.1. Aantal en spreiding
    • 4.3.2. Type deelnemend bedrijf
    • 4.3.3. Tijdstip bedrijfsbezoeken
    • 4.3.4. Invulling pakket
  • 4.4. Evaluatie
  • 4.5. Conclusie individuele bedrijfsbegeleiding
• 5. Evaluatie MAP-meetnet
  • 5.1. Evolutie rode meetpunten
  • 5.2. Trendanalyses
    • 5.2.1. Alle MAP-meetpunten
    • 5.2.2. Rode en groene MAP-meetpunten
    • 5.2.3. Rode MAP-meetpunten
  • 5.3. Relevantie Vlaams meetnet
    • 5.3.1. Dichtheid
    • 5.3.2. Casestudie: meetplaatsen op grotere stromen
  • 5.4. Knelpunten
    • 5.4.1. Oorzaak van nitraatoverschrijding
• 6. Communicatie
  • 6.1. Specifieke communicatie
  • 6.2. Algemene communicatie
    • 6.2.1. Artikels en MAP-man
    • 6.2.2. Voordrachten bij derden en aanwezigheid op land- en tuinbouwbeurzen
  • 6.2.3. Website
  • 6.2.4. Praktijkcentra en partners
• 7. Financieel luik
• 8. Toekomst

Meer info

Lore Lauwers