Terugblik proefveldbezoek bio groenten onder bescherming

dinsdag 25 juni 2024

In het verleden ging in juni steeds het proefveldbezoek bio beschutte teelten door op de site Kruisem. Ook na de fusie wordt deze traditie voortgezet, zij het onder een nieuwe naam. Op maandag 17 juni 2024 ging het proefveldbezoek bio groenten onder bescherming door. Hierbij lichtten we de lopende proeven in zowel de biologische verwarmde serres als de koepels toe. Tijdens de geleide wandeling trok de groep geïnteresseerden langs de proeven in paprika, tomaat, komkommer, gember en kurkuma.

Rassen- en onderstammenproef trostomaat

In biologische tomatenteelt blijven wortelknobbelaaltjes, en meer recent ook ToBRFV (Tomato brown rugose fruit virus), een groot risico. Resistenties van rassen en het gebruik van onderstammen kunnen hier een oplossing bieden. Dit jaar ligt een rassenproef aan waarin we de kwaliteit en opbrengst van enkele nieuwe rassen en onderstammen beoordelen om hun geschiktheid voor de biologische tomatenteelt te evalueren. In deze proef namen we de combinatie bovenstam Cappricia en onderstam Fortamino als referentie omdat dit gekende rassen zijn in bio serreteelten. Deze referentie wordt vergeleken met 3 bovenstammen geënt op Fortamino en Cappricia geënt op 8 onderstammen. De proef werd geplant op 26/02/2024. We zijn nog maar een maand aan het oogsten, dus het is nog vroeg om ons over de opbrengsten uit te spreken.Tot nu toe lijkt Bronksi op Cappricia de sterkste en snelste groeier, op een bepaald moment was dit ras wel 50 cm langer dan de andere. De onderstammen HW1003 en E.16R.43290 lijken niet geschikt voor bovenstam Cappricia want deze planten hebben groeiachterstand.

Teelttechnische proef paprika

In de nasleep van de energiecrisis blijven de vragen naar koeler telen actueel. In paprika ligt een proef aan waarin we te weten willen komen wat het effect is van kouder telen (ca. 2°C lagere etmaalttemperatuur) op de productie, vruchtkwaliteit en het gewas in verwarmde kas. De gebruikte rassen zijn Margarethe en Alzamora. De paprika’s zijn geplant op 01/02/2024. In de warmere serre konden we één week eerder oogsten (06/05) dan in de koudere serre. In de koudere serre was het ras Alzamora het eerst oogstrijp. Uit de voorlopige oogstgegevens blijkt ook dat een lagere etmaaltemperatuur grovere vruchten (breder en platter) veroorzaakt. We volgen de proef verder op doorheen het jaar, al zal het in de zomer mogelijks moeilijker zijn om een temperatuursverschil van 2°C te handhaven.

Komkommer: meerwaarde enten in tunnel en spintbestrijding

In onze biologische tunnels loopt sinds 22/05/2024 een komkommerproef waarin we willen nagaan wat economisch de meest interessante manier is om in deze teelt spint aan te pakken. In tunnelteelt komkommer wordt soms geopteerd om de spintpopulatie onder controle te houden door de planten af te spoelen met koud water. We vergelijken deze praktijk met de kost en efficiëntie van het uitzetten van biologische bestrijders. In bepaalde objecten zetten we preventief biologische bestrijding uit met roofmijten (Neoseiulus californicus) onder de vorm van zakjes (met roofmijten en voeding) of door de roofmijten over de planten heen te strooien. Tijdens de proef monitoren we naast de opbrengst en gewasontwikkeling ook de aanwezigheid van spint en roofmijten in het gewas. We wachten nog even af of er spontaan spint in de proef komt, indien niet, zullen we spint uitzetten. Daarnaast evalueren we in deze proef of het gebruik van geënte planten een meerwaarde kan zijn in een tunnelteelt komkommer. Hiertoe liggen twee courante rassen aan, Cum laude (Rijk Zwaan) en Dee lite (Enza Zaden), al dan niet geënt op de onderstam Ardito (The Rootstock Company).

Rassenproef kurkuma

In een demoproef testen we ook verschillende rassen kurkuma uit in tunnel. Het is bij kurkuma niet zo eenvoudig om rassen te definiëren, daarom hebben we de rassen zelf benoemd naar hun herkomst: “PCG”, “Claus” en “NextGarden”. Deze rassen werden ook al uitgetest in een tunnelteelt in 2022 en 2023. Door de rassen herhaaldelijk uit te testen, kunnen we het meest geschikte ras identificeren voor een teelt in Vlaanderen. In 2022 bleken “Claus” en “PCG” aan elkaar gewaagd. Ze behaalden een opbrengst van respectievelijk 67 en 60 ton/ha. “NEXTGarden” leverde slechts 27 ton/ha. Hoewel het op het eerste gezicht geen topjaar leek te worden in vergelijking met 2022, bleek de opbrengst in 2023 zowaar hoger te liggen voor het ras “PCG” (97 ton/ha). De opbrengsten van “Claus” en “NextGarden” lagen met respectievelijk 56 en 25 ton/ha wel iets lager dan het jaar ervoor. Daarnaast heeft kurkuma vaak ook een mooie witte of roze bloem, waar potentieel in kan zitten om te vermarkten als snijbloem. Het is op dit moment niet duidelijk of dit effectief mogelijk is en wat het effect is op de uiteindelijke opbrengst. Dit jaar zal ons weer veel bijleren over de teelt van kurkuma.

Irrigatieproeven gember

In dezelfde tunnel als de kurkuma ligt een irrigatieproef gember aan. Hierbij wordt gezocht naar de optimale watergift voor gember. Op elke rug staan 2 rijen planten met daartussen druppeldarmen. Door te variëren met het aantal druppeldarmen per rug, kunnen we verschillende giften geven. Gewoonlijk werken we met 2 druppeldarmen per rug. Door slechts 1 druppeldarm te leggen, kunnen we deze vergelijken met een halve watergift en door 3 druppeldarmen te leggen kunnen we dit ook vergelijken met anderhalve watergift. Door bij te houden hoeveel er geïrrigeerd wordt, kunnen we inschatten wat de optimale watergift is voor gember. Als ras werd er gekozen voor het ras "Italië" aangezien dit ras zich in 2023 het sterkst toonde in een moeilijk gemberjaar. Dit ras had de hoogste opbrengst per plant en kende het minste uitval. Daarnaast is dit ras op dit moment ook het ras dat door telers het meest geteeld wordt.

In een andere tunnel ligt ook een irrigatieproef aan in gember. Hierbij wordt gekeken naar beste techniek om gember van water te voorzien. Hierbij worden druppelirrigatie vergeleken met bovenberegening en een combinatie van de twee. Er wordt gestreefd naar een gelijkmatige watergift per dag voor alle objecten. Daarnaast zien we vaak dat na het planten van gember het loof geel wordt en afsterft. Daarna komen er wel nieuwe scheuten, maar het lijkt toch voor een vertraging van de groei te zorgen. Daarom werd uitgetest of we dit konden vermijden door de planten af te harden volgens de regels van de kunst: de eerste dag de planten 1 uur in de tunnel zetten en daarna weer binnen halen, de tweede dag 2 uur enzovoort. Na een week waren de planten klaar om geplant te worden. Daarnaast werd ook bekeken of het gebruik van minitunnels met vliesdoek bij het planten deze groeistop konden voorkomen. Dit jaar stierf het loof echter bij geen enkel object af en konden we dus geen verschillen waarnemen. Toch zullen we op het einde van de rit bekijken of dit een effect heeft gehad op de opbrengst.

Waarschuwingsberichten in biologische teelten

Momenteel monitoren we plagen in de biologische teelt in tunnel, zowel op eigen proefpercelen als op praktijkpercelen. De focus ligt op de vruchtgroenten: tomaat, paprika, komkommer en aubergine. De belangrijkste plagen in deze gewassen zijn witte vlieg, trips, rups, bladluis, spint, slakken, coloradokever (Leptinotarsa decemlineata), zuidelijke groene schildwants (Nezara viridula), tomatengalmijt (Aculops lycopersici) en tomatenmineermot (Tuta absoluta). Via onze tellingen stellen we waarschuwingsberichten op. Daarmee wordt de waarnemingen & waarschuwingen – dienst, die al voor bio openluchtteelten bestond, uitgebreid voor tunneltelers. De waarschuwingsberichten informeren over de belangrijkste waarnemingen en evoluties in de plaagdruk in biologische teelten onder beschutting en in openlucht.

Wilt u de waarschuwingsberichten ook ontvangen? Alle biologische telers kunnen zich gratis inschrijven om deze berichten te ontvangen via deze link. Aarzel ook niet om je waarnemingen te delen met ons. Dit helpt ons een meer gericht advies te geven en de regionale plaagdruk beter in beeld te krijgen.