Dat de teelt van tomaten en Omegabaars een goede combinatie is, heeft het onderzoek op het PCG al bewezen. Bovendien wordt het reeds op professionele schaal in de praktijk toegepast bij de bedrijven Aqua4C en Tomato Masters. In 2018 en 2019 werden proeven aangelegd met komkommer in een aquaponicteeltsysteem. De resultaten tonen aan dat er potentieel is voor de combinatie van komkommer- en visteelt.;
Opletten voor natriumgehalte bij teelt in aquaponics
In een aquaponicteeltsysteem moet vooral de natriumconcentratie goed opgevolgd worden. Dit komt omdat vissen, en bij uitbreiding alle dierlijk leven, nood hebben aan natrium voor een goede groei en ontwikkeling. Zoals gekend is natrium echter geen essentieel element voor planten. In een recirculatiesysteem gaat dit accumuleren. Bij een te hoge concentratie kan de opbrengst en kwaliteit aangetast worden, daarom vermijden we de toevoer van natrium zoveel mogelijk. In de eerste proeven op komkommer in een aquaponicsysteem lag de focus daarom op zouttolerantie.
Enten niet aangeraden in een aquaponicsysteem
Voor de proef in 2018 werd het ras Proloog geënt op drie verschillende, meer zout-
tolerante onderstammen, niet geënte planten werden opgenomen als referentie (zie tabel 1). De planten werden uitgeplant in 2 behandelingen: hydroponics en aquaponics waar respectievelijk regenwater en restwater van de viskweek gebruikt werd voor het aanmaken van de voedingsoplossing. Er was geen significant verschil in opbrengst, kwaliteit, plantengroei of vruchtafmetingen tussen de behandelingen. Wel was er een duidelijk verschil tussen de onderstammen en kwamen de planten die niet geënt waren het best uit deze proef. Enten moet een duidelijke meerwaarde hebben, want het maakt het plantmateriaal duurder. Het is dus niet aan te raden met geënte planten te werken in een aquaponicteeltsysteem.
Hoge zouttolerantie bij geteste rassen
In 2019 werd een rassenproef uitgevoerd met 3 rassen en 3 behandelingen (zie tabel 2). De behandelingen ‘hydroponic’ en ‘aquaponic’ waren hetzelfde als bij de proef in 2018. Bij de derde behandeling ‘hydroponic + NaCl’, werd handmatig NaCl toegevoegd aan de a- en b-bak aan een concentratie van 2 mmol/l voedingsoplossing. Ondanks de hoge natriumconcentratie in het drainwater van deze behandeling, 30 mmol/l aan het einde van de teelt, was er bij geen van de rassen een invloed van deze behandeling op de opbrengst. Ook plantengroei, stengeldikte en vruchtafmetingen werden hierdoor niet beïnvloed. De zouttolerantie van komkommerplanten wordt misschien wel eens onderschat.
Consumententest toont geen smaakverschil
Er werd een smaakproef uitgevoerd in april 2019. 53 consumenten beoordeelden komkommers van het ras Proloog uit de drie behandelingen. De algemene acceptatie, smaak en smaakintensiteit waren gelijk voor komkommers uit de drie behandelingen. Komkommers uit de aquaponicsbehandeling bleken wel sappiger dan komkommers uit de andere behandelingen. De knapperigheid van ‘aquaponics’ komkommers was dan weer iets minder in vergelijking met komkommers uit de behandeling waar extra zout was toegediend. De smaaktest zou herhaald moeten worden om deze resultaten te kunnen bevestigen.
Komkommerteelt in combinatie met visteelt: het kan!
Het onderzoek toont aan dat er zeker potentieel is voor de combinatie van visteelt en komkommerteelt. Problemen met een hoge zoutconcentratie kunnen vermeden worden door een goede vissoort te kiezen. De zouttolerantie van komkommers mag bovendien niet onderschat worden, zoals bewezen in de proef. Aquaponics is een ideale manier om de duurzaamheid van beide sectoren naar een hoger niveau te tillen. Het draagt ook bij aan de circulariteit van beide teeltsystemen.
Meer info?
Lisa Heyman
www.smart-aquaponics.com