Uit evaluaties blijkt dat er meestal te weinig aandacht wordt besteed aan de ergonomische aspecten, hoewel er toch reeds inspanningen geleverd worden om de werkomstandigheden te verbeteren. De nadruk ligt meestal eenzijdig op de technische aspecten en mogelijkheden van een machine. Er wordt te weinig de vraag gesteld hoe de gebruiker het toestel zal moeten hanteren. Vaak wordt over het hoofd gezien dat automatisering en dus het overnemen van menselijke taken door toestellen niet altijd een daling van de fysieke belasting inhoudt. Met een hogere graad van automatisering daalden de klachten over het tillen van zware lasten, maar andere klachten namen toe, zoals de ‘repetitive strain injuries’. Dit zijn lichamelijke klachten als gevolg van herhaaldelijk uitvoeren van dezelfde, soms kleine en op zich niet inspannend lijkende bewegingen. Ook het voortdurend stilstaan kan aanleiding geven tot lichamelijke klachten.
Ergonomie in 4 principes
1. Staand werk
Wat is staand werk?
Medewerker blijft staan op een vierkante meter meer dan 1u achter elkaar en meer dan 4u op dagbasis.
Mogelijke oplossingen:
- Anti-vermoeidheidsmat
- Afwisselen met zittend werk
- Jobrotatie
2. Tillen
Tips heffen en tillen
- Sta in evenwicht
- Houd gewrichten in de neutrale positie
- Werk met de handen dicht bij de romp
- Gebruik de kracht van eigen lichaamsgewicht en van de beenspieren
- Zet de beweging rustig in
- Beweeg handen en voeten in dezelfde richting
3. Reikafstand
De maximale reikafstand wordt bepaald door de frequentie van de uit te voeren handeling. Bij frequent reiken (>10x/min) is de maximale reikafstand 30 cm. Bij regelmatig reiken (< 10x/min) is de maximale reikafstand 45 cm.
Mogelijke oplossingen:
- Beperk de breedte van de transportband
- Plaats een geleider op de transportband zodat de werkstukken dichter bij de werknemer liggen
- Draai de oogstkar
4. Werkhoogte
Een goede werkhoogte wordt bepaald door de aard van het werk en de hoogte van de gereedschappen en werkstukken. Vermijd dat je voorover buigt bij het vullen van de bak.
Mogelijke oplossingen:
- Goede werkhoogte: (midden van de bak)
- Weegschaal : 102 cm – hoogte bak
- Transportband : 102 cm – hoogte bak
Onderzoek kadert in het demoproject 'Ergonomie in de tuinbouw'.