Het tuinencomplex (ontwerp, aanleg en beheer) speelt een belangrijke rol om de doelstellingen op het vlak van klimaat en biodiversiteit te halen. Dat blijkt onder meer uit het lerend netwerk rond de Green Deal Natuurlijke tuinen, die in 2020 werd opgestart en waarvan Viaverda mede-initiatiefnemer is. Aanbevelingen werden overgemaakt aan de Vlaamse overheid.
Wist je dat 12% van de oppervlakte in Vlaanderen uit tuinen bestaat? Vergeleken met de landgebruiksvormen bos (10%) en natuurgebieden (2,9%) is dit een aanzienlijke oppervlakte. Als tuinen goed ontworpen, aangelegd en beheerd worden, spelen zij samen (het tuinencomplex) een belangrijke rol voor het halen van klimaats- en biodiversiteitsdoelstellingen.
Informatie uitwisselen
De Green Deal Natuurlijke tuinen startte in 2020 op initiatief van de sector: Viaverda, Kenniscentrum Tuin+ van Erasmushogeschool Brussel, Pro4Green, Groen Groeien, AVBS, Blikveld en Landelijke Gilden. De initiatiefnemers werden hierin ondersteund door het departement Omgeving en inhoudelijk bijgestaan door experten van KU Leuven, Inverde en het Agentschap Onroerend Erfgoed.
De focus ligt op het verhogen van de biodiversiteit in Vlaamse tuinen door ondersteuning van de tuinprofessionelen. Er werd een lerend netwerk opgericht, waarbinnen tal van infomomenten, opleidingen en workshops werden georganiseerd. Maar liefst 600 geïnteresseerden abonneerden zich op de nieuwsbrief, waar zij inspiratie ontvingen en op de hoogte bleven van de Green Deal Natuurlijke Tuinen.
Belangrijke verdiensten
Een eerste grote verdienste is de community (lerend netwerk) die het mogelijk maakte om informatie uit te wisselen en van elkaar te leren.
Want ook de tuinsector wordt geconfronteerd met grote uitdagingen. Waar juli en augustus 2022 de droogste zomermaanden zijn sinds de metingen, was de zomer van 2024 één van de vijf natste. Uit onderzoek blijkt dat jaar na jaar de bestuiverspopulatie (ruimer alle insecten) afneemt.
Het zijn slechts enkele voorbeelden van uitdagingen waar de tuinsector en tuinprofessionelen mee een antwoord op willen bieden. Maar dat brengt ook heel veel vragen met zich mee. Zoals: welke beplanting is tegen deze sterke schommelingen bestand? Hoe maak ik een tuin toekomstbestendig en klimaatrobuust? Voldoet dit aan de verwachtingen van de klant? Wanneer en hoe combineer ik inheemse met uitheemse beplanting en waar vind ik de informatie? Hoe zorg ik het volledige jaar voor voedsel voor insecten en andere fauna? Tijdens en binnen het lerende netwerkmomenten werden deze vragen behandeld of werden er handleidingen (zoals deze laagdrempelige en deze diepgaandere) opgesteld.
Een tweede grote verdienste is dat het overleg tussen de verschillende sectororganisaties werd opgestart. Hierdoor worden natuurlijk ontwerp, aanleg en beheer beter op elkaar afgestemd. Een noodzakelijke afstemming die ervoor zorgt dat het eindresultaat zijn volle potentieel kan benutten om een bijdrage te leveren in de aanpak van biodiversiteits- en klimaatcrisis.
Dit overleg vormde het startpunt voor de ontwikkeling van een gemeenschappelijke visie, aanbevelingen voor de sector zelf én voor (samenwerking met) de Vlaamse overheid. De aanbevelingen werden gebundeld in een nota die de initiatiefnemers op het slotmoment op maandag 9 december in de plantentuin van Meise aan de Vlaamse overheid hebben overhandigd.
Meer info
Sandy Adriaenssens - 09 353 94 90.