Het gebruik van veen (turf) staat sterk onder druk omwille van de negatieve effecten op het milieu. Er wordt dan ook volop gezocht naar alternatieven, maar volledig vervangen van turf is op dit ogenblik nog niet aan de orde. Door teeltsubstraten te gaan hergebruiken, al dan niet na een hygiënisatieproces, kan deze reststroom uit de tuinbouwsector worden opgewaardeerd. Met de operationele groep ‘RE-PEAT: hergebruik van teeltsubstraten voor een circulaire tuinbouw’ brengen het PCS, Inagro, ILVO, AVBS en Joluplant verschillende actoren samen om hergebruik van substraten meer ingang te laten vinden in de praktijk.


Binnen deze operationele groep willen we de beschikbaarheid aan afgeteelde substraten uit de verschillende tuinbouwsectoren (vruchtgroenten, klein fruit en sierteelt) inventariseren en deze karakteriseren op vlak van chemische en fysische eigenschappen. Een aantal van deze reststromen zullen, indien nodig, verrijkt worden met andere reststromen of additieven en al dan niet na hygiënisatie meermaals gebruikt worden voor de productie van aardbeien en later ook in de teelt van sierplanten.


Naast het vertrouwen tussen de telers onderling, zijn er vooral technisch een aantal aspecten die kunnen bijdragen tot het succes van dit hergebruik, zoals het optimaliseren van de nutriëntensamenstelling in het substraat, het bekomen van geschikte fysische eigenschappen, eliminatie van ongewenste onkruiden, ziekten en plagen en het scheiden van gewasresten en substraat voorafgaand aan hergebruik.


Om deze toepassing in de praktijk meer ingang te laten vinden, moet het ook mogelijk zijn om zonder al te veel administratieve lasten te voldoen aan de huidige wetgeving en speelt ook de economische haalbaarheid een zeer belangrijke rol. Een grondstoffenverklaring (GV) blijkt noodzakelijk voor hergebruik van afgeteelde substraten afkomstig van andere bedrijven. Of een generieke GV te verantwoorden is voor deze toepassing zal dan ook worden nagegaan.


Om teeltrisico’s te vermijden is een hygiënisatieproces aangewezen, maar of de kost hiervan opweegt tegen de aankoopkost van vers substraat moet nog worden onderzocht. Deze handeling heeft namelijk een grote invloed op de rendabiliteit en dient op bedrijfsniveau te worden bekeken.