De studiedag azalea en Rhododendron stond dit jaar volledig in het teken van veenvervanging. Na het theoretisch deel met verschillende voordrachten rond veenalternatieven volgde, zoals de traditie het wil, een praktisch gedeelte met een aantal workshops. Eén van de drie workshops was een brainstormsessie waarbij drie stellingen naar voor werden gebracht.
Voor- en nadelen van kokos, houtvezel, schorscompost, groencompost en perliet
De eerste was een vrij uitgebreide vraag: som de voor- en nadelen op van kokos, houtvezel, schorscompost, groencompost en perliet.
Kokos is volgens de aanwezigen stabiel, inert, heeft een goede wateropname en drainage, een goed luchtgehalte en voorkomt krimp. Bij de nadelen werd naast het hoge zoutgehalte, de prijs en de beschikbaarheid, steeds de duurzaamheid in vraag gesteld (afstand transport, CO2- en H2O-verbruik). Toch ontstond bij dit laatste een kleine discussie, want kokosvezel is in feite ook een reststroom met een nieuwe toepassing.
Als voordeel van houtvezel werd de duurzaamheid vermeld, aangezien het een lokale grondstof is. Het is een reststroom die voldoende beschikbaar is met een goede watercapaciteit (gemakkelijk terug te bevochtigen) en die luchtig is. Houtvezel heeft volgens de aanwezigen het nadeel dat de pH kan stijgen en dat het snel kan afgebroken worden (volumeverlies, krimp), dat de temperatuur kan oplopen als je het laat liggen en dat de herkomst niet altijd duidelijk is. Met houtvezel moet je meer water geven en maakt men zich zorgen omwille van de N-immobilisatie. Men is ook bezorgd dat het een schaars goed zou kunnen worden als iedereen het wil gebruiken.
Als voordelen van groencompost vermeldde men het lokaal zijn, de upcycling, de goede microbiologie en de prijs. Als nadelen noteerden we de bezorgdheid over de stabiliteit en kwaliteit (door de hoge vraag wordt de compost soms onvoldoende uitgerijpt), de hoge EC en pH, eventuele schimmelsporen, de CO2-vrijgave en het inklinken door de mineralisatie.
Bij schorscompost vindt men de structuur en de lage EC en pH positief en ook de mangaan- en ijzerbalans, maar heeft men opnieuw schrik voor de stabiliteit en de beschikbaarheid.
Perliet tenslotte wordt geapprecieerd omwille van een betere wateropname en drainage, de luchtigheid, de stabiliteit en de beschikbaarheid. Als nadelen vindt men het product niet mooi, er is een snelle overgang van nat naar droog en de productie is energieverslindend.
Oplossingen voor een verminderd waterbufferend vermogen bij gebruik van veenalternatieven
Bij de tweede vraag werd er gezocht naar oplossingen voor een verminderd waterbufferend vermogen door het gebruik van veenalternatieven. De aanwezigen zagen een oplossing in het gebruik van wetting agents, uitvloeiers, aanpassen van de watergift, gebruik van fijnere mengsels, werken met gelaagde substraten en telen in grotere potten.
Een verhoogde pH door gebruik van compost i.p.v. turf kan misschien opgelost worden door het gietwater aan te zuren. Het inklinken bij langere teelten zou men oplossen door de potten meer te vullen, een niet al te hoog % veenalternatieven te gebruiken, inerte materialen als kokos, lava en perliet toe te voegen of door biochar te gebruiken.
Boerderijcompostering
De derde en laatste vraag handelde over problemen bij boerderijcompostering. Men vindt dit een stiel apart, niet combineerbaar met teler zijn. Zo is men onder meer bezorgd over de constante kwaliteit, de moeilijke wetgeving en de prijs. Volgens de aanwezigen kan dit enkel lukken mits een goede samenwerking. Ze vragen zich ook af wat de gevolgen zijn als er resten van gewasbeschermingsmiddelen in het materiaal aanwezig zijn.
Het was een heel leerrijke discussie, die daarna werd verdergezet tijdens de drink.